Geschiedenis basiliek

De Basiliek van Onze Lieve Vrouw ten Hemelopneming aan de Ossenmarkt is met haar beroemde Peperbus toren een fraai voorbeeld van Laat-gotische Nederrijnse kerkbouw. De kerk is 72 meter lang en 12 meter breed op zijn breedste punt. De toren rijst 75 meter boven de stad en is tot nu nog het hoogste gebouw van de stad.

De kerklocatie is gesticht in 1399 als kapel en bijkerk van de Grote- of St.-Michaelskerk. In het stichtingsjaar deed Thomas a Kempis de kerk aan om er een aflaat te verdienen voor hij zich meldde bij het Agnietenklooster. Sinds 1398 bezat de kerk in aanbouw al een altaar ter ere van St.-Antonius abt. Deze pestheilige werd vereerd nadat ook in Zwolle in dat jaar de pest was uitgebroken. De aflaat die het bezoek bracht trok veel pelgrims.

De toren werd tot aan de balustrade gebouwd van 1462 tot 1481. De lantaarn stamt uit 1539 en de koepel uit 1828. De bekronende koepel leverde de bijnaam: de Peperbus op.

De parochie Onze Lieve Vrouw ten Hemelopneming kent een bewogen geschiedenis van meer dan 600 jaar. Van 1399 tot 1580 is de kerk als zodanig gebruikt. Als gevolg van de Reformatie werd het verboden het katholieke geloof uit te oefenen. Een lange periode van schuilkerkentijd brak aan. Tot 1809 waren er vier schuilkerken. In dat jaar kwam Koning Lodewijk Napoleon op bezoek in Zwolle en gaf de katholieken de O.L.V. kerk weer terug. Het duurde tot 1855 eer alle staties waren opgeheven en overgegaan naar 2 kerklocaties: de St. Michael die in de Roggenstraat een nieuw gebouw kreeg in 1892 en de O.L.V. kerk.

De basiliek kreeg haar neogotische interieur in 1870-1890. Na de restauratie van 1975 tot 1981 zijn de destijds toegevoegde zijbeuken weer gesloopt en kreeg de kerk haar Middeleeuwse kruisvorm terug. In 1999 kreeg de O.L.V.kerk ter gelegenheid van het 600 jarig bestaan van Paus Johannes Paulus de Tweede de status van ‘basilica minor’. In de jubileumviering van 26 november 1999 werd in aanwezigheid van oud-aartsbischop van Utrecht Johannes kardinaal Willebrands de bull voorgelezen door Mgr. G.de Korte, deken van Salland. De daarbijbehorende eretekens werden op 3 november 2000 door Adrianus kardinaal Simonis ingewijd. De basiliek voert een wapen waarbij de wapenspreuk:”Regnum Dei intra vos est” (Het rijk Gods is in uw binnenste) is gekozen uit begin van het tweede boek van de Navolging van Christus van Thomas a Kempis.