Het hoogtepunt van het kerkelijk jaar bestaat uit de drie dagen van het lijden, sterven en verrijzen van Jezus Christus. Op Witte Donderdag gedenken we het Laatste Avondmaal, op Goede Vrijdag het lijden en sterven en in de nacht van Paaszaterdag de Opstanding uit het graf. Deze driedaagse wordt in de liturgie gezien als één viering die over die dagen verspreid is. Op Witte Donderdag wordt geopend met het kruisteken, maar aan het eind is er geen zegen: het altaar wordt dan ontbloot en men verlaat in stilte de kerk. Pas aan het einde van de Paaswake is er de zegen en wegzending. Dan wordt ook voor het eerst weer het Gloria gezongen dat, net als het Alleluia, in de veertigdagentijd achterwege bleef.
Er is in elke parochie maar één Paastriduum. In de Thomas a Kempisparochie is deze in de basiliek in Zwolle. Parochianen van alle locaties zijn er van harte uitgenodigd. Uit elke locatie brengt iemand een paaskaars mee die in de Paaswake wordt aangestoken en gewijd; het nieuwe doopwater wordt meegegeven voor de kerken van de locaties. De in de chrisma-mis door de bisschop gewijde oliën en het chrisma voor vormsel, ziekenzalving en doopsel worden op dezelfde manier vanuit Apeldoorn over de parochies van het aartsbisdom verdeeld.
Tijdens het Paastriduum zijn er geen ‘andere’ vieringen in de locaties. Wel zijn er meditatieve samenkomsten, bijv. op Goede Vrijdag om 15:00 uur de Kruiswegoefening, of kan het kerkelijk avondgebed worden gebeden. Klik hier voor deze bijeenkomsten.
De Passion wordt door Hykanon in Kampen gezongen, klik hier.
Lees hier de Groet van Kardinaal Eijk bij het begin van het Paastriduum.
Lees hier hoe je de Goede Week thuis kunt vieren, ook met kinderen.
Witte Donderdag
Het Paastriduum begint op Witte Donderdag. De liturgische kleur is wit. Op deze dag herdenken we het Laatste Avondmaal van Jezus met Zijn apostelen. Tijdens dit samenzijn stelt Jezus het vieren van de Eucharistie in en hiermee verbonden het priesterschap. Tijdens de viering kan de voetwassing door de priester plaatsvinden, zoals Jezus de voeten van Zijn leerlingen waste. Paus Franciscus deed dat in de gevangenis. Na afloop wordt het altaar ontkleed en het tabernakel leeggemaakt. De Hosties worden in processie naar een zijaltaar gebracht, waar mensen worden uitgenodigd in gebed en aanbidding te blijven waken. Dit herinnert aan Jezus’ verzoek aan de leerlingen om met Hem te blijven waken in Gethsemane.
Maar Gethsemane zal de plek zijn waar Jezus door Judas Iskariot verraden wordt en door de overige leerlingen in de steek gelaten. Lukt het ons wel te waken bij de Heer?
Lees hier meer over Witte Donderdag:
Lees hier het missaal met de lezingen van Witte Donderdag:
Goede Vrijdag
Goede Vrijdag breekt aan. Jezus is gearresteerd, Hij wordt gegeseld en gekruisigd. Het is de meest droevige dag in het kerkelijk jaar. Gewoonlijk wordt er geen Eucharistie gevierd: de Heer is overleden en de leerlingen zijn op de vlucht. Wel kan de H. Communie ontvangen worden die na Witte Donderdag bewaard werd in het zijaltaar. De liturgische kleur is rood.
Tijdens de viering vindt een kruisverering plaats: gelovigen kunnen met bloemen, kaarsen of een kus, hun eerbied betuigen voor het kruis dat Jezus gedragen heeft en waaraan Hij geslagen is. Het hele passieverhaal wordt gelezen, waarbij ook de mensen in de kerk enkele regels lezen. Met name het ‘Kruisig Hem! Kruisig Hem!’ is een confronterende passage.
Lees hier meer over Goede Vrijdag
Lees hier het missaal met de lezingen van de Goede Vrijdag.
Stille zaterdag
Stille Zaterdag is een dag van verstilling en bezinning. Er wordt teruggekeken op het lijden en sterven van Jezus. Op deze dag wordt geheel geen H. Communie ontvangen, enkel voor de stervenden wordt een uitzondering gemaakt.
Lees hier meer over stille zaterdag.
Paaswake
In de avond en nacht van zaterdag op zondag wordt het verrijzenismysterie van Jezus Christus gevierd. Dit is het hoogtepunt van het kerkelijk jaar, het grootse feest: Jezus is verrezen, de dood is overwonnen. Uit deze gebeurtenis is bij de eerste christenen tot aan ons het geloof en de hoop ontstaan dat ons na de dood het eeuwig leven wacht. De liturgische kleur is wit.
De Paaswake begint in het duister, het licht van de Paaskaars wordt binnengebracht “Licht van Christus!” en verpreid over de gelovigen. Het exultet wordt gezongen (‘Laat juichen’). De schriftlezingen vertellen over de schepping, de uittocht uit Egypte, Jesaja en de Opstanding. Tijdens het Gloria, dat de hele veertigdagentijd niet geklonken heeft, luiden de klokken ter ere van de Verrezen Heer.
Na de zegening van het doopwater worden nieuwe gelovigen door het doopsel opgenomen in de kerk en hernieuwen alle aanwezigen hun doopgeloften. Dan wordt de Eucharistie gevierd. Met de Zegen wordt het Paastriduum afgesloten en dan klinkt het “U zij de Glorie”.
Lees hier meer de Paaswake:
Lees hier het missaal met de lezingen van de Paaswake:
Lees hier meer verdieping over de liturgie van de Paaswake: